درس آزاد – حافظ شیرازی

۱. موضوع درس:

زندگی و شعرهای حافظ

۲. متن درس:

حافظ شیرازی یکی از بزرگ‌ترین شاعران ایران است. نام اصلی او «شمس‌الدین محمد» بود، اما چون قرآن را کامل از حفظ داشت، به او لقب «حافظ» دادند. او در شهر شیراز در استان فارس به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را در همین شهر گذراند. حافظ از کودکی صدای خوش و علاقهٔ زیادی به خواندن قرآن داشت و همین باعث شد بعدها شاعر مشهوری شود.

شعرهای حافظ سرشار از امید، عشق، ایمان و زیبایی است. او با زبان شیرین و آهنگین خود از شادی، مهربانی و حقیقت‌های زندگی سخن می‌گوید. مهم‌ترین اثر او دیوان حافظ است که مجموعهٔ غزل‌های او را دربر دارد. مردم ایران در شب یلدا و لحظات مهم زندگی از دیوان حافظ فال می‌گیرند.

آرامگاه حافظ، حافظیه، یکی از زیباترین مکان‌های شیراز است و هر سال گردشگران زیادی برای دیدن آن و خواندن شعرهای او به شیراز سفر می‌کنند. شعرهای حافظ با گذشت قرن‌ها هنوز تازگی و جذابیت خود را حفظ کرده‌اند.

۳. درک و دریافت:

۱. چرا به شمس‌الدین محمد لقب حافظ داده‌اند؟
چون حافظ کل قرآن را حفظ بود و صدای خوشی داشت.

۲. موضوع شعرهای حافظ چیست؟
عشق، امید، ایمان، مهربانی و حقیقت‌های زندگی.

۳. مردم در چه زمان‌هایی از دیوان حافظ فال می‌گیرند؟
در شب یلدا و لحظات مهم زندگی.

۴. دانش زبانی:

۱. در جمله «دیوان حافظ مشهور است» نهاد و گزاره چیست؟
نهاد: دیوان حافظ، گزاره: مشهور است

۲. سه واژه هم‌خانواده با «حفظ» بنویسید:
محفوظ، محافظ، حفظ کردن

۵. دانش ادبی:

۱. یک تشبیه درباره حافظ:
شعر حافظ مانند نسیم خنک تابستان است.

۲. معنی ساده یک بیت از حافظ:
دل می‌بندم به دوستان خوب → اهمیت دوستی و محبت.

۶. فعالیت نوشتاری:

اگر به حافظیه بروید، دوست دارم فضای آرام باغ‌ها و حوض‌ها را ببینم و شعرهای حافظ را بخوانم تا با حس او بیشتر آشنا شوم.

۷. گفت‌وگو:

سوال: چرا شعرهای حافظ هنوز محبوب است؟
جواب: چون حرف‌های او درباره عشق و مهربانی همیشه تازه و الهام‌بخش است.

۸. خودارزیابی:

۱. آیا با زندگی حافظ آشنا شدم؟
جواب: بله

۲. آیا توانستم پیام شعرهای او را بفهمم؟
جواب: بله

۹. بیت‌های شعر حافظ:

ای دلبر نازنین، دل به ما بسپار
که در این شب تار، مهتابی ز ما بسپار
به یاد آن عشق که در دل ماست همیشه
بهار خوش‌بو و گل‌های زیبا بسپار
ساقیا! می بیاور از جام طرب، جام
که شادی و شور و نشاط ما بسپار
دلا چون شد ز غم دل و جان بی‌تاب
به دست دوست این دل پرشور ما بسپار
به یاد روی تو و لب خندان تو
هر دم دل و جان به عشق تو بسپار